دکتر مائده السادات قوام نیا، عضر هیات علمی گروه دروس عمومی نیز پاسخ پرسش های دبیرخانه جایزه دانشگاهی شهید بهروز مرادی را دادند. وی در این گفتگو درباره مقاومت، هنر مقاومت و همچنین سهم و جایگاه زنان در مقاومت سخن گفته است. با هم پاسخ های دکتر قوام نیا را می خوانیم:

*وقتی مقاومت و پایداری را می شنوید، چه چیزی نخستین بار در ذهن شما شکل می گیرد؟

رشادت شهدای 8 سال دفاع مقدس و فداکاری و ایستادگی مدافعین حرم، استقامت مردم غزه، حرکت مقاومت عراق در اخراج آمرکایی ها از خاک کشورشان.

*اولین مصداق برای هنر مقاومت و پایداری چطور؟

زمانی که شهریار با سن بالا برای سربازان اسلام که به جنگ علیه بعثی ها می رفتند شعر می سرود.

*تعریف شما از هنر مقاومت و پایداری چیست؟

توانایی به تصویر کشیدن ایستادگی و فداکاری و از خود گذشتگی.

*وقتی سخن از اضافه ای مانند مقاومت و پایداری با هنر می کنیم، نگاه ما تنها به مضمون و محتواست یا فرم هم در این نگاه دخیل می شود؟

در اروپا یک زمانی فلاسفه بر سر این موضوع بحث می کردند که هنر برای هنر است و یا هنر برای به تصویر کشیدن اخلاقیات و انسانیت و آزادی. طبق نظر سارت انسان موجودی است که برای آزادی و اعتقاداتش باید بجنگد. و اینکه هنرمند فقط نباید در حرفه خودش غرق بشود. به عنوان مثال موسیقیدان در موسیفی خود و نقاش در فضایی که نقاشی می کشد. زمانی که کسی به اعتقادات خود وفادار است، باید در مقابل ظلم، ایستادگی و مقاومت کند. وقتی ما معتقد به مبارزه با استکبار جهانی هستیم، این موضوع در هنر تجلی پیدا می کند.

*در بین صاحبنظران، کدام یک به مقوله مقاومت و پایداری توجه کرده اند؟ در بین نظریه پردازان هنر و زیبایی شناسی، کسی در مقام تفسیر و و یا تحریف و تغییر هنر مقاومت و پایداری بوده است؟

حسین نوری نقاش، نویسنده، کارگردان تئاتر و سینما است. او همچنین جانباز انقلاب ایران در 1357 محسوب می شود. او در سال 1351 نمایشنامه ای با مضمون حقوق بشر و نقض آن در ایران نوشته است که بلافاصله بعد از اجرای این نمایش توسط ساواک دستگیر شده و در اثر شکنجه هایی که به او وارد شد از ناحیه حنجره، دو دست و دو پا دچار معلولیت می شود.

* مقاومت و پایداری و به تبع آن هنر مقاومت و پایداری چه نقشی در گسترش صلح، حفظ محیط زیست، تلاش برای زندگی بهتر، پاسداشت حقوق شهروندی، گسترش دموکراسی و رعایت حقوق اقلیت ها می تواند ایفا کند؟

هنر یک زبان است که می تواند با مردم جهان با هر ملیت و مذهبی ارتباط برقرار کند. به واسطه هنر می توان مفاهیم گسترده ای همچون محیط زیست و حقوق بشر را در آن به تصویر کشید.

*تفاوت بین هنر مقاومت با هنر مبارزه در چیست؟ این هنر چه نسبتی با هنر اعتراض دارد؟

هنر مقاومت با مفاهیم دفاع، ایستادگی، و معنویت در هم تنیده و نمایشگر هویت و استقامت مردم یک سرزمین در برابر استبداد است. هنر مقاومت یعنی ایستادگی در مقابل سلطه گر. رشادت هایی که شهدا در راه نجات مملکت انجام دادند نیاز است در هنر متجلی شود و به نسل های بعد منتقل شود. حمید سبزواری و شهریار اشعار ماندگاری در این زمینه منتشر کرده اند.

*سهم زنان در مقاومت و پایداری و همچنین در هنر و ادبیات مقاومت و پایداری چه اندازه است؟

زنان نقش مهمی در زنده نگه داشتن مقاومت دارند، همانطور که شاهد آن هستیم که زنان و کودکان در فجایع غزه و فلسطین مقاومت و ایستادگی می کنند. در زمان جنگ، زنان پشت جبهه خدمت می کنند. به نقل از یک نویسنده: صدام حسین جنگ را به زنان ایرانی باخت. چرا که مادران این سرزمین مانع رفتن فرزندانشان به جبهه و جنگ نشدند. لذا نقش بانوان ایرانی در پیروزی رزمندگان ما در جبهه و جنگ پررنگ است.

* شما شهید بهروز مرادی را تا چه اندازه می شناسید و چه بعدی از شخصیت ایشان برای شما حائز اهمیت است؟

آنچه که از شخصیت ایشان متوجه شدم این بود که تک بعدی نبودند. نه تنها در مبارزه با دشمن نقش مهمی داشتند بلکه در عرصه های هنری نیز فعالیت داشتند. شاید این ابعاد شخصیتی این شهید بزرگوار الگوی بسیار خوبی برای بنده و جوانان این مرز و بوم باشد که در شرایط سخت ناامید نشوند و با توکل بر الله و مقاومت و ایستادگی و تلاش و کوشش می توانند دستاوردهای بزرگی داشته باشند. همانگونه که شهید بهروز مرادی در سال های جنگ به نقاشی، عکاسی، خطاطی، و نویسندگی پرداختند.